Göl sülükleri, binlerce yıldır halk hekimliğinde ve modern tıpta kullanılan şifalı canlılardır. Son yıllarda hirudoterapinin yeniden popülerlik kazanmasıyla birlikte göl sülüklerine olan talep artmış, bu da sülük satışını ticari bir alan haline getirmiştir. Bu makalede, göl sülüğü satan yerler, yasal mevzuat, satışın güvenli biçimde yapılması ve bilinçli alıcının dikkat etmesi gereken hususlar ele alınmaktadır.
Göl sülüğü (Hirudo medicinalis), özellikle tatlı su göllerinde ve durgun sularda yaşayan, tıbbi amaçlarla kullanılan bir sülük türüdür. Tükrüğünde bulunan hirudin başta olmak üzere 100’e yakın faydalı enzim, onu alternatif tıpta değerli kılar.
Türkiye'nin birçok ilinde (Samsun, Amasya, Afyonkarahisar, Sivas gibi) Tarım ve Orman Bakanlığı onaylı sülük yetiştirme çiftlikleri bulunmaktadır.
Bu tesisler genellikle hijyenik koşullarda, kontrollü üretimle göl sülüğü tedarik eder.
E-ticaret siteleri ve alternatif tıp platformları üzerinden göl sülüğü satışı yapan firmalar mevcuttur.
Satın almadan önce ruhsatlı ve veteriner kontrolünde çalışan firmalar tercih edilmelidir.
Bazı şehirlerdeki aktarlar, sınırlı miktarda da olsa canlı veya kurutulmuş sülük satışı yapmaktadır.
Ancak denetimsiz satışlar sağlık açısından risk oluşturabilir.
Bazı bölgelerde gölden toplanan sülükler açık pazarlarda satılabilmektedir.
Bu tür satışlar genellikle yasa dışıdır ve ürünün güvenliği şüphelidir.
Ruhsatlı ve veteriner kontrolünde üretim yapılmış olmalı.
Canlılık durumu iyi olan, hareketli ve sağlıklı sülükler tercih edilmeli.
Taşıma ve ambalajlama koşulları uygun olmalı.
Fatura ve satış belgesi olan yerlerden alışveriş yapılmalı.
Doğal göllerden gelişi güzel toplanan sülükler hem yasadışı hem de sağlık açısından risklidir.
Türkiye'de sülük üretimi ve satışı;
1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu,
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu,
ve Tıbbi Sülük Üretim ve Satışı Yönetmeliği ile denetlenmektedir.
Doğadan sülük toplamak, izin belgesi olmadan kesinlikle yasaktır. Ticari satış yapan yerlerin Tarım ve Orman Bakanlığı onaylı olması şarttır.
Göl sülüğü satışı, hem geleneksel hem modern tıpta önemli bir yere sahiptir. Ancak bu değeri sağlıklı ve sürdürülebilir biçimde korumak için yasal çerçevelere ve etik değerlere uyulması büyük önem taşır. Göl sülüğü almak isteyen bireylerin, güvenilir, belgeli ve uzman kaynaklardan alışveriş yapmaları kendi sağlıkları kadar ekosistemin korunması açısından da gereklidir.